In Het eerste artikel begint hij de serie als volgt:
Pim van Lommel, cardioloog in ruste, publiceerde recentelijk een boek over Bijna-Dood-Ervaringen, '
Eindeloos bewustzijn. Een wetenschappelijke visie op de Bijna-Dood Ervaring
', in het internationele medische tijdschrift The Lancet (5
) en was zondag 9 december 2007 te gast in Wim Brands Boeken programma.
Op grond van 62 van de 344 patienten (18%) die een bijna-dood ervaring hadden, baseert van Lommel zijn buitengewone claim dat er bewustzijn bestaat buiten
de hersenen om. Dit is een revolutionare claim die de gevestigde kennis over de relatie hersenen en bewustzijn van tafel veegt. Van Lommel claimt in feite
niets minder dan dat er leven na de dood is. Omdat hij in het gerenommeerde The Lancet gepubliceerd had, besloot ik dat het de moeite waard was het boek
te lezen. Tenslotte zoekt de mensheid al sinds haar ontstaan naar het bewijs voor het voortbestaan na de dood. Als het waar zou zijn, heb ik me altijd
vergist. Toen ik fouten ontdekte in wat van Lommel in zijn boek schreef over genetica (en terloops iets over evolutie), moest ik wel over dit boek bloggen.
Het doel van deze blogpost is aan te tonen dat Van Lommels poging om steun te vinden in de genetica voor zijn revolutionaire theorie mislukt is. Ik bespreek
zijn beweringen over de resistentie van bacteriën, epigenetica, junk DNA en evolutie. Een volgende keer zal ik aandacht aan zijn revolutionaire opvattingen
over het geheugen besteden. En proberen vast te stellen hoe sterk zijn bewijs is voor het voortbestaan na de dood.
In het tweede artikel wordt eerst de basiskennis van van Lommel over genen onder de loup genomen, vanuit het idee dat als je de basiskennis al niet beheerst het moeilijk wordt om geloofwaardig te zijn als je een controversieel onderwerp aansnijdt.
Zo'n onderwerp is b.v. het biofoton dat een interface zou kunnen vormen tussen het levende organisme en de non-locale ruimte. Het verwijt is dat van Lommel een dergelijke theorie waarvoor geen bewijs voor handen lijkt gelijk schakelt met terdege onderzochte theorie-en, de lezer met het idee achterlatend dat wat van Lommel beweert eigenlijk automatisch volgt uit wat we al weten, terwijl het grootste deel van de aangevoerde gegevens speculatief is.
Het derde artikel is een gastbijdrage van Martin van Staveren. Het enige dat ik hier serieus van mee kreeg is dat van Lommel zegt dat, omdat het in de quantummechanica mogelijk is om verstrengelde deeltjes te krijgen, die elkaar be-invloeden zonder direct contact, een algemene staat van verstrengeling zou moeten kunnn bestaan. Martin betoogt dat verstrengeling alleen onder laboratorium-omstandigheden te verkrijgen is, en dat deze vrijwel direct door interactie met andere systemen teniet wordt gedaan. De vraag hoe je naar dit verhaal kijkt als je ons heelal als een verstrengelde set deeltjes beschouwt had Martin wel zien aankomen, maar het antwoord heb ik gemist, of is me ontgaan. Stel ons heelal is een grote verstrengeling, en we komen een tweede heelal tegen, wat gebeurt er dan?
In Pim van Lommel over hersenen en het bewustzijn gaat Martin in op de gedachte dat bewustzijn niet zuiver materialistisch kan zijn. Hij betoogt dat van Lommel zegt dat een materialistisch bewustzijn zo onvoorstelbaar is, dat bewustzijn wel iets anders moet zijn..... net of het daardoor makkelijker wordt je voor te stellen hoe het wertk.... van lommel verwijsst o.a. naar Conciousness and its place in Nature
van de filosoof Chalmers.
Volgens mij ontspoort deze vrij vroeg als hij probeert te betogen dat het in principe mogelijk is om zombies te creeren, die zich gedragen als ieder ander, maar geen bewustzijn hebben. Hij kan niet weten of dit kan, maar omdat hij veronderstelt dat het kan, neemt hij aan dat bewustzijn iets is dat buiten ons zelf ligt. (ik vat ongetwijfeld nog slordiger samen dan van Lommel).
van Lommmel bouwt beweringen op van het soort:
- 2 + 3 = 5
- 2 = een getal en 3 is een getal
- een getal + een getal = 5
Circel rond, alleen slaat het nergens op.
In het het voorlopig laatste artikel gaat Gert in op de manier waarop van Lommel met geheugen omgaat. Hier ging mijn vraag aan hem in het programma de ochtenden over. Van Lommel probeert aannemelijk te maken dat ons hoofd onvoldoende ruimte biedt om al onze herinneringen op te slaan. Hiervoor haalt hij een computerdeskundige aan, en poneert hij de stelling dat
block quote
"Het is nog steeds een onbewezen hypothese dat bewustzijn en herinneringen exclusief in onze hersenen worden geproduceerd en opgeslagen. Er zijn al tientallen
jaren pogingen gedaan om herinneringen en bewustzijn in de hersenen te lokaliseren, maar dit is tot nu toe niet gelukt en het is nog maar de vraag of het
ooit zal lukken." (pag 173)
block quote end
Volgens Gert is dit een enorme blunder, omdat in 2000 Eric R Kandel en Paul Greengard een nobelprijs hebben gewonnen voor hun onderzoek en doorbraken op dit terrein.
van Lommel houdt wat ruimte open door het woord 'exclusief' te gebruiken, zodat hij kan betogen dat er wel een en ander in de hersenen verdwijnt, maar ook een belangrijk deel daarbuiten wordt opgeslagen.
Het is boeiend leesvoer. Ik neem aan dat elk boek wel fouten bevat, en tegen sommige van de genoemde fouten zal ook nog wel iets in te brengen zijn, maar de indruk blijft hangen dat van Lommel door gerichte selectie van materiaal, en daar weer gericht uit citeren, naar een bepaalde conclusie heeft toegeschreven. De conclusie was er eerst, en er zijn theorie-en genoeg in de wereld om elke conclusie bevestigd te krijgen, als je maar oppervlakkig genoeg leest.